Wszyscy czekamy niecierpliwie na WIOSNĘ, która jakby się na nas obraziła i nie chce na dobre zagościć na zewnątrz i w naszych głowach także. Nadejście wiosny nierozerwalnie łączy się bowiem z WIELKANOCĄ.
Są to święta ruchome – to znaczy obchodzimy je każdego roku o innej porze, zawsze jednak w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni Księżyca. Ta następuje po 21 marca, co na pewno oznacza początek wiosny.
Wielkanoc to najważniejsze i najstarsze święto chrześcijańskie. Jej najbardziej popularne symbole to oczywiście zajączek i jajko.
Zajączek symbolizuje płodność i odradzanie się do życia. A dlaczego?
Dawniej uważano, że zające nie zasypiają tylko umierają. Zające nie mają powiek i podczas snu ich źrenice przesuwają się ku górze – stąd wiara w ciągłe odradzanie się do życia. Szczególnie w okresie przedświątecznym można zaobserwować „zajączki skaczące przez pola i łączki”, które, jak wiemy, bardzo szybko się rozmnażają.
W Niemczech, podczas Świąt Wielkanocnych często wypiekano chleb w kształcie zająca tzw. Hasenbrot, któremu wtykano w łapki jajko. W ten sposób dwa symbole występowały w jednym. I stąd właśnie wywodzi się przekonanie, że to zajączek przynosi a może nawet ... składa jajka wielkanocne.W Niemczech zajączka wielkanocnego nazywa się Osterhase. Dzieci wierzą, że to zając ukrywa w gniazdkach, w ogrodzie lub mieszkaniu jajka, które trzeba odszukać w niedzielę wielkanocną. Jajko natomiast to w wielu krajach symbol siły, płodności i nowego życia i dlatego główny atrybut Świąt Wielkanocnych.
A skąd wziął się zwyczaj dzielenia się jajkiem podczas Wielkanocy?
W czasach średniowiecza było w zwyczaju płacić daninę za dzierżawę ziemi w postaci jajek. Termin spłaty przypadał zawsze na Wielkanoc. Stąd właśnie tak duża ilość jaj podczas świąt!
W tygodniu poprzedzającym Wielkanoc, temat ten bardzo często pojawia się na zajęciach w szkole. Uczniowie przygotowują kiermasze wielkanocne, a dochód uzyskany ze sprzedaży pięknych ozdób, przeznaczany jest najczęściej na szczytny cel.
Ogłaszane są konkursy na najpiękniej ozdobione jajka. To już bardzo stara i lubiana tradycja. Jajka można zdobić na różne sposoby.
- Te malowane w wywarach roślin, łupinach cebuli lub farbkach to malowanki.
- Jajka, na których wzory pisze się gorącym woskiem to pisanki.
- Jajka, na których wzory wyskrobuje się ostrym narzędziem to rysowanki lub skrobanki.
- Kraszanki to jajka w kolorze czerwonym, od słowa krasa – czerwień, uroda. Czerwone jajka mają podobno szczególną moc.
- Są też naklejanki ozdobione miniaturowymi wycinankami.
- Można zorganizować z uczniami zabawy i konkursy z jajkami, np: bieg do celu z jajkiem na łyżce lub wałatkę czy też zbitkę, która polega na toczeniu po stole pisanek albo stukaniu nimi o siebie - „czubek w czubek". Czyje jajko pęknie, ten przegrywa.
- Można także dowiedzieć się wielu ciekawostek na temat jajek, np.: że dobrze karmiona kura może znieść nawet 350 jajek rocznie – to prawie jedno jajko dziennie, lub ile czasu potrzeba, aby z jajka wykluł się kurczaczek.
- Ze starszymi uczniami można zastanowić się nad odpowiedzią na odwieczne pytanie: Co było pierwsze: jajko czy kura?
A gdy jajko chce być mądrzejsze od kury? To też doskonały temat na pogadankę z uczniami podczas godziny wychowawczej.
Życzę wszystkim ciepłych, symbolicznych i rodzinnych Świąt Wielkanocnych.
Oby wiosna „w kwietniu zbudziła się z rana…” , jak pisał mój ulubiony Jan Brzechwa i
zaczęła wreszcie wiosenne porządki, bo jak tak dalej pójdzie, to
zamiast Śmigusa Dyngusa będziemy mieli … regularną bitwę na śnieżki.
Katarzyna Sroka
Katarzyna Sroka
